ANKARA – Türkiye’nin tarihi seçimine günler kala cumhurbaşkanı adayları netleşirken, ittifakların milletvekili seçimlerine hangi denklemlerle gireceği belirsizliğini koruyor. İttifakların ortak listeyle yarışa girmesi halinde daha fazla milletvekili alacağı senaryoları konuşulurken MHP’den net bir duruş geldi. MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli, partisinin 81 ilde ve amblemiyle seçime gireceğini açıkladı.
Araştırmacılara göre “Cumhur İttifakı’nda çatlak” yorumlarına yol açan bu kararın arkasında birden fazla neden olabilir. Bahçeli’nin bu karardan “dönüşünü” de değerlendiren araştırmacılara göre, bu kararda “İYİ Parti’den kopanlar” ve “seçim sonrası hesaplar” etkili oldu.
KEMAL CAN: SEÇİM SONRASI DURUMA HAZIRLANMAK İSTİYORLAR
Bahçeli’nin liste açıklamalarına “mesafeli” yaklaşan gazeteci Kemal Can’a göre, hem Refah Partisi’nin ittifaka katılması hem de AK Parti ve MHP’nin 2018’de ittifaktan ayrıldığını açıklamasına rağmen yeniden gündeme gelmesi dikkate alındığında, ortak listede son söz yok. Nokta ayarlanmamış olabilir. Bu gelişmelerin saklı tutulması gerektiğini ifade eden Can, “Bunun birçok örneğini gördük ve yakın hafızamızda bu var.”
Olasılıklar üzerinden bir değerlendirme yapılabileceğini söyleyen Can, liste kararının konuşmaya konu olan birinci maddesiyle ilgili olarak, “Aslında iki taraf da ortak listede daha az sorun çıkararak yürüyecek durumda. , cumhurbaşkanlarının partileri üzerindeki etkisinin prestijiyle.Erdoğan ‘böyle olacak’ listeleri deyince bu kadar olur ve sıkıntı olmaz.Önlerinde bir resim var ki muhtemelen o da aynı Millet İttifakı veya muhalefette olduğu gibi, hangisi avantajlı ve seçim sonrası istikrar açısından sayısal durum ne gösterecek.Herkes bu seçimi toptan kazanılacak bir proje olarak görürken, bir yandan da kendini seçim sonrasına hazırlamak istiyor. Doğal olarak MHP’nin böyle bir hesabı olduğunu ve anketler sonucunda ortak listelerde düşük kontenjan verilmesine sıcak bakmayacağını düşünüyorum” dedi.
kemal can‘AKP’DEN MHP’YE OY KEMERİ OLABİLİR’
Can’a göre MHP’nin söz konusu karardaki bir diğer etken de YETER PARTİ ile rekabeti olabilir. UYGUN Partisi’nin son dönemde oy kaybetme ihtimalinin, MHP’de oylarını bu partiye yakınlaştırma isteğini yaratmış olabileceğine değinen Can, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ortak listeler söz konusu olursa MHP’nin taban oy sınırına ilişkin spekülasyonlar artarak devam edecek. Ortak liste toplam oy potansiyelini göstermeyecektir. Öte yandan AKP içinde gömülü bir MHP oyu var. O seçmenin, kendi amblemiyle seçime girdiği ve yüzde 7 sorununu parti içinde olduğunu söyleyerek bir nevi siyasi ‘şantaj’ olarak gördüğü zaman, ittifak içinde olsa dahi MHP listelerine oy vermesi mümkündür. ne olursa olsun ittifak oyu. Dolayısıyla AKP’ye gömülü MHP oylarının geri dönüşü ve oyların AKP’den MHP’ye kayması söz konusu olabilir. Bu ani seçimden sonra hangi kanat kazanırsa kazansın, milliyetçiliğin isim adresini kim devam ettirecek, etkili ve güçlü aktör kim olacak bunda etkili olmuş olabilir. Bunlar olasılıklar. Rezervlerimi göz önünde bulundurarak, tam listeler sunulmadan önce kesin bir şey söylemek için erken olduğunu düşünüyorum.”
‘CHP VE İYİ PARTİ’NİN ÜYE OLMA BASKISINI BIRAKMA HAREKETİ OLABİLİR’
Operasyonel Sosyal Araştırmalar Merkezi Genel Koordinatörü Derya Kömürcü’ye göre Bahçeli’nin açıklamasının doğru olup olmadığı henüz bilinmiyor. Kömürcü, “Buradan dönmek olur mu” sorusuna yanıt verdiğini belirterek, “Daha önce çok şeyler söylendi, sonra farklı tavırlar alınabilirdi” diyerek değerlendirmesini şöyle sürdürdü:
“Muhtemelen bu, CHP ile DÜZGÜN Partisi’nin liste ortaklığı üzerindeki baskıyı hafifletmek için yapılmış bir hamledir. Eğer gerçekten böyle bir şey olacaksa, MHP AKP listelerinde yer almazsa buradan önemli milletvekili kayıplarıyla çıkabilir. Yeni bir seçim kanunu çıkararak Millet İttifakına zarar vermektense kendilerine yaratabilecekleri avantajı ortadan kaldırmış olabilirler. Yine Refah Partisi’nin ittifaka dahil olması bu kararda etkili oldu. Sanırım taraflar kendilerini parlatmaya çalışıyorlar. CHP ve GÜZEL Parti, “Ancak MHP ve AKP ortak liste yapmaz” diye düşünüp, illerde ortak liste yapmamaya karar verirse, avantaj gibi görünen bu durum bir anda ortadan kalkacak. Karşı taraf ne yaparsa yapsın, Millet İttifakı’nın ortak bir liste üzerinde çalışması gerekiyor.”
Derya Kömürcü“ORTAK LİSTE BAŞKA RİSKLER DE VAR”
MAK Danışmanlık Lideri Mehmet Ali Kulat’ın haberine göre Cumhur İttifakı’nda ortak liste konusunda tartışma ve tartışma yaşanıyor gibi görünüyor. MHP’nin sandıkta düşük olduğunu ve endişeli olabileceğini belirten Kulat, “Daha fazla milletvekili almak için ittifakta yer aldığını duyuyoruz. Bütün bunlar bize Cumhur İttifakı’nda da bir sıkıntı olduğunu gösteriyor.”
Ortak listeyle girilirse neden daha fazla milletvekili alma ihtimalinin tercih edilmediği sorusuna Kulat, “Ortak listenin başka riskleri de var” yanıtını vererek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Milliyetçi Hareket Partisi’nin toplumda bir muadili var. Milliyetçi seçmenler üç hilali ülkenin sigortası olarak görüyor. Anketlerde biraz altında kalan MHP, seçimlerde sandıkları yanıltıyor. Burada da böyle bir durumun gündeme gelebileceğini düşünenler var. Bu seçmeni başka partilere kaptırmak da söz konusu olabilir. Eskiden MHP’nin alternatifi yoktu, şimdi ÂLÂ Partisi ve Zafer Partisi var. Yani üssü kaybetme ihtimali olabilir. Karşı tarafın çatısı altına girdiklerinde kısa vadede kar elde edebilirler ancak alternatifleri olduğu için burayı da kaybetmek istemeyebilirler. Yine Refah Partisi’nin de, Büyük Birlik Partisi’nin de telaşı bu. Milli Yol Partisi ve Saadet Partisi bu iki partiye alternatif olarak karşımıza çıkıyor. AK Parti içindeki partilerin ortadan kalkması ve kaç oy aldıklarının belirlenememiş olması ise söz konusudur.”
mehmet ali kulat‘İYİ PARTİ’DEN ÇIKARILACAK OYLARI ALmayı AMAÇLAYABİLİRLER’
GENAR Araştırma İdaresi Komite Başkanı İhsan Aktaş’a göre MHP, vekil alma ve kaybetme konusunda çok sorunlu bir yerde durmuyor. Millet İttifakı’ndaki kriz sonrası DÜZGÜN Partisi’nin oylarının düştüğünü, kendi anketlerinde yüzde 11 civarındayken bu oranın yüzde 7’ye düştüğünü söyleyen Aktaş, MHP’nin bu oyları hedef almış olabileceğini sözlerine ekledi.
ihsan aktaşOrtak listenin her zaman faydalı olduğunu söyleyen Aktaş, bu sistem yerine MHP’nin seçilmesinin “ince hesaplar” içerebileceğine işaret etti. Özellikle son ayın çok kıymetli olduğunu belirten Aktaş, sözlerini şöyle sürdürdü:
“İYİ Parti’den çıkacak oyları toplamayı amaçlıyor olabilirler. Milliyetçi fikirler toplayabileceklerini düşünmüş olabilirler. Taraflar çok ince hesaplar yaparak bir karara varırlar. MHP iki şeye güvenmiş olabilir. Anadolu ve Akdeniz’de topladıkları oylardan bir kayıp olmayacağını düşünmüş olabilirler ve İYİ Parti’den kaybedilen oyları hedef almış olabilirler. Giden seyirciyi üç hilalle bir araya getirmek gibi bir amaç olabilir.”
